W grudniu 1895 roku, w Lipkowie, pojawiła się na świecie Kazimiera Marczyńska, która w przyszłości miała odegrać znaczącą rolę jako nauczycielka, aktywistka edukacyjna i posłanka.
Wczesne lata i edukacyjne zaangażowanie
Kazimiera Marczyńska dorastała w dworku w Lipkowie, co ukształtowało jej późniejsze działania. Już jako młoda kobieta podjęła pracę nauczycielki we wsi Strzałków, co było początkiem jej życiowej misji edukacyjnej. W 1915 roku przystąpiła do Związku Nauczycielstwa Polskiego, jednocześnie angażując się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej. Edukację kontynuowała na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie studiowała pedagogikę, co pozwoliło jej rozwijać karierę jako nauczycielka historii w szkołach średnich. Zawsze aktywna społecznie, Marczyńska wkrótce stała się znaną postacią w kręgach oświatowych.
Łódzkie lata: Organizacja i aktywizm
Przeniesienie się do Łodzi było kamieniem milowym w jej karierze. Marczyńska skoncentrowała się na rozwijaniu szkolnictwa zawodowego dla kobiet, co było jej pasją. W 1929 roku została dyrektorką Szkoły Gospodarczo-Społecznej Stowarzyszenia „Służba Społeczna”. Jej inicjatywy obejmowały także budowę Państwowej Szkoły Przemysłowo-Handlowej Żeńskiej przy ulicy Wodnej 40. Aktywna w Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, walczyła o równouprawnienie, co doprowadziło do jej wyboru jako posłanki na Sejm z ramienia BBWR w latach 1930–1935. Dodatkowo, pełniła funkcję radnej w Łodzi w latach 1934–1935.
Okres wojenny i powojenny
Podczas II wojny światowej, Marczyńska działała w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. Jej zaangażowanie doprowadziło do aresztowania przez Niemców i wyroku śmierci, który później zamieniono na zesłanie do Generalnego Gubernatorstwa. Dzięki jej odwadze, udało się uratować sztandary dwóch łódzkich gimnazjów, które ukryła w majątku męża w Prusinowie. Po wojnie, wróciła do organizacji szkolnictwa zawodowego kobiet, a do 1956 roku kierowała reaktywowaną Szkołą Przemysłowo-Handlową Żeńską.
Pamięć o Kazimierze Marczyńskiej
Życie Kazimiery Marczyńskiej zakończyło się w Łodzi 12 listopada 1959 roku. Pochowana jest na Starym Cmentarzu wraz z mężem Janem, również zaangażowanym w działania oświatowe. Ich pamięć jest wciąż żywa, a uliczka w Łagiewnikach nosi imię małżonków Marczyńskich, upamiętniając ich wkład w rozwój edukacji i społeczeństwa.
Źródło: Urząd Miasta Łodzi
O autorze
