Kościół św. Mikołaja w Żarnowie od lat przyciąga uwagę mieszkańców regionu łódzkiego oraz miłośników zabytków. Jego unikalna historia i architektura czynią ze świątyni jeden z najcenniejszych obiektów dziedzictwa kulturowego tej części Polski.
Architektoniczne dziedzictwo Żarnowa
Położony w centrum Żarnowa kościół św. Mikołaja jest zabytkiem, którego początki sięgają XII wieku. Od momentu powstania była to budowla jednonawowa, wzniesiona w stylu romańskim, z charakterystyczną apsydą, typową dla tej epoki. Przez stulecia świątynia była wielokrotnie przebudowywana, co dziś pozwala oglądać niezwykłą mieszankę różnych stylów architektonicznych.
Najstarsze elementy i ich znaczenie
Do wyjątkowych fragmentów zachowanych z pierwotnej konstrukcji należą romańskie mury oraz okrągła wieża, która wyróżnia się na tle podobnych obiektów w regionie. Wnętrze skrywa emporę wspartą na centralnej kolumnie z półkolumienkami, będącą istotnym świadectwem średniowiecznego rzemiosła budowlanego.
Wiekowe przebudowy oraz wpływ pożaru
Znacząca rozbudowa kościoła miała miejsce w 1510 roku, gdy dobudowano część gotycką. Przemiany przyniósł także koniec XIX wieku, kiedy to po pożarze w 1893 roku podjęto rozległe prace renowacyjne według projektu Stefana Szyllera. Wówczas kościół zyskał neogotyckie i neorenesansowe detale, a także duże okno rozetowe, które dziś jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów budowli.
Wnętrze – miejsce spotkania różnych epok
W środku kościoła zachowały się liczne dzieła sztuki sakralnej. Szczególną wartość ma renesansowa nastawa ołtarzowa z początku XVII wieku. Wnętrze zdobią także polichromie i dekoracje powstałe w XVIII i XIX stuleciu. Dzięki prowadzonym w ostatnich latach pracom konserwatorskim wiele z tych zabytków odzyskało dawny blask.
Bieżące badania i ochrona zabytku
W ostatnim okresie w świątyni systematycznie prowadzone są działania konserwatorskie. Prace objęły m.in. ołtarz Matki Bożej Częstochowskiej oraz obrazy sakralne. Odkrycia dokonane podczas badań georadarowych – w tym potwierdzenie istnienia starej podłogi – pozwalają lepiej poznać kolejne etapy historii tego miejsca.
Dla mieszkańców regionu kościół św. Mikołaja pozostaje nie tylko miejscem kultu, ale również ważnym symbolem lokalnej historii oraz pomnikiem wielowiekowego dziedzictwa architektonicznego.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego
